Ongeveer 15-20% van de mensen heeft een zenuwstelsel dat gevoeliger voor prikkels is dan gemiddeld, ervaart daarmee sterkere emoties en zal alle ervaringen meer diepgaand verwerken. Deze mensen zijn daardoor in gedrag wat voorzichtiger, denken eerst na voor ze handelen. Dit wordt hooggevoeligheid, hoogsensitiviteit genoemd of aangeduid met HSP (Highly Sensitive Person).
De vier kenmerken van hoogsensitiviteit volgens Elaine Aron, de Amerikaanse psychologe die hoogsensitiviteit definieerde, zijn:
1. sensorische sensitiviteit (zintuiglijke gevoeligheid)
2. emotionele intensiteit
3. diepgaande verwerking
4. overprikkelbaarheid.
Overprikkelbaarheid betekent dat je zenuwstelsel teveel prikkels binnenkrijgt om te verwerken en jij dan niet meer goed kan functioneren. Vaak gaat dit gepaard met stress en verhevigde overlevingsreacties. Andersom, stress kan ook weer tot overprikkeling leiden.
Veel hooggevoelige mensen beseffen in eerste instantie niet dat ze hooggevoelig zijn. Ze kunnen zich daardoor 'anders dan anderen' voelen en denken dat er iets mis is met ze. Ze voelen zich soms overbelast in hun dagelijkse leven, overprikkeld. Hun diepgaande manier van verwerken botst soms met de eisen en inrichting van deze maatschappij, die aangepast is op de manier van leven van de grootste groep mensen.
Maar hooggevoeligheid is vooral een fijn iets, want HSPs ervaren en verwerken alles diepgaander, ze kunnen intens genieten, ze zijn uitstekende waarnemers, krijgen zo veel levenservaring. Je kunt als HSP prima je eigen weg vinden en gelukkig worden, als je jouw kwaliteiten als uitgangspunt of referentiekader voor je leven gaat nemen.